Wakacje dla młodych ludzi to zwykle czas odpoczynku, wyjazdów, spotkań ze znajomymi, oderwania od codziennych obowiązków. Wakacje to czas kiedy wzrasta spożycie alkoholu i narkotyków przez dzieci i młodzież.

Więcej wolnego czasu i mniej kontroli ze strony dorosłych, powodują, że młodzi ludzie częściej podejmują różnego rodzaju ryzykowne zachowania, dlatego zwłaszcza wtedy kontrola rodziców nad nieletnimi powinna być wzmożona. Nastolatkom zwykle sięganie po używki kojarzy się z dorosłością. Brak dostatecznej kontroli ze strony dorosłych stwarza ryzyko do próbowania używek. Drodzy Rodzice, starajmy się za wszelką cenę chronić dzieci przed używkami podczas wakacyjnego wypoczynku! 

Rozpoczęcie eksperymentowania z narkotykami przypada często na okres dojrzewania. Dlatego warto być uważnym na wszystkie te zmiany w zachowaniu i emocjonalnym reagowaniu osoby, które są inne od prezentowanych przez nią dotychczas. Rodzic bądź opiekun obserwując dziecko najlepiej jest w stanie wychwycić sytuację, która może wskazywać, że jest ono pod wpływem środków psychoaktywnych.

Sygnały ostrzegawcze:

-niecierpliwość
-pobudzenie, agresja
-problemy ze snem, sypianie o dziwnych porach
-senność lub nadmierne pobudzenie
-brak apetytu lub nadmierny apetyt
-nadmiernie rozszerzone źrenice lub zwężone źrenice, zaczerwienione oczy
-częsta zmienność nastroju (drażliwość, płaczliwość itp.)
-osłabienie lub utrata zainteresowań 
-zmienna mowa (powolna, bełkotliwa lub przyspieszona)
-trudności w koncentracji uwagi
-zachowania i reakcje nieadekwatne do sytuacji, osoba często bywa opryskliwa, agresywna lub wulgarna
-rozluźnienie więzi z rodziną 
-unikanie kontaktu z otoczeniem, niechętne rozmowy, kłamstwa, kradzieże
-noszenie bluz tylko z długimi rękawami, tak aby ukryć np. ślady po ukłuciach czy samookaleczeniach 
-zmiany w wyglądzie (osoba sprawia wrażenie chorej, zmęczonej, jest wychudzona, widoczne zmiany skórne).

Rodzicu uświadom swoje dziecko, że spożywanie alkoholu, papierosów czy narkotyków prowadzi do uzależnienia, braku kontroli nad własnym życiem, negatywnych konsekwencji zdrowotnych, zarówno w sferze psychicznej jak i fizycznej! 

Jak ochronić dziecko przed używkami? - praktyczne wskazówki dla rodziców:

1. Rozmawiaj ze swoim dzieckiem i naprawdę słuchaj tego, co ono mówi. Z uwagą wysłuchaj tego, co dziecko chce Ci powiedzieć. Spróbuj przyjąć jego punkt widzenia, nie staraj się udowodnić, że jesteś wszechwiedzący. Nie zawsze sytuacja wymaga natychmiastowego działania, czasami wystarczy po prostu wysłuchać dziecko.

2. Nie częstuj swego dziecka używkami i nie pozwól, by robili to inni członkowie rodziny lub znajomi.

3. Obserwuj swoje dziecko - jeśli zauważysz niepokojące sygnały - zareaguj (tylko odpowiednia postawa, okazanie dziecku zainteresowania da szansę na rozwiązanie problemu).

4. Ustal z dzieckiem jasne zasady dotyczące używek: "Nie zgadzam się, żebyś pił(-a)/ palił (-a)/ zażywał (-a) narkotyki". Poinformuj dziecko, że zakaz ten wynika z Twojej miłości i troski o jego dobro. Powiedz także, jakie będą konsekwencje złamania tej zasady. Sprawdź, czy Twoje dziecko usłyszało i zrozumiało dokładnie to, co chciałeś(-aś) mu przekazać.

5. Wytłumacz dziecku, jakie jest ryzyko związane z sięganiem po używki. Nawet niewielkie ilości mogą być szkodliwe i niebezpieczne dla zdrowia/ życia młodego człowieka. Sięganie po substancje psychoaktywne może zniszczyć coś delikatnego i cennego w ich życiu.

6. Porozmawiaj z dzieckiem o tym, jak sobie radzić z presją rówieśników namawiających do stosowania używek. Podsuń kilka pomysłów na skuteczne odmawianie np. "zależy mi na Waszym towarzystwie i chcę się dobrze bawić, ale nie muszę podkręcać się alkoholem/narkotykami", "postanowiełem(-am), że nie będę pił(-a) i chcę być w porządku wobec siebie". 

7. Pomóż dziecku zbudować jasny system wartości. Nastolatkom łatwiej jest żyć i podejmować decyzje, gdy dokładnie wiedzą, co jest dobre, a co złe. Oni - częściej niż my, dorośli - widzą świat w kolorach biało - czarnych. 

8. Poświęcaj jak najwięcej czasu swojemu dziecku aby czuło wsparcie i nie szukało rozwiązania swoich problemów przy pomocy środków odurzających.

9. W przypadku kłopotów z "dotarciem" do swojego dziecka skorzystaj z pomocy specjalistów. 

Bezpłatne telefony zaufania: 

800 199 990 Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki – Narkomania. 

800 100 100 – telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci - czynny od poniedziałku do piątku w godz. 12.00 - 15.00.

116 111 Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czynny codziennie - 24 godziny na dobę. 

Gdzie szukać pomocy na terenie Gminy?

W siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Żarowie (ul. Armii Krajowej 54) prowadzone jest bezpłatne poradnictwo specjalistyczne terapeuty uzależnień i psychologa skierowane do młodzieży oraz dorosłych mieszkańców Gminy Żarów. Szczegółowe informacje można uzyskać po numerem telefonu: 74 306 70 17.

Źródło: "Jak ochronić dziecko przed piciem alkoholu?", M. Wieczorek - Stachowicz, Wydawnictwo Parpamedia

"Narkotyki - co warto wiedzieć?" Jolanta Łazuga - Koczurowska