Policja przeciwko przemocy w rodzinie
w celu umożliwienia spotkań z uczniami i zrealizowania panelu dyskusyjnego na temat mitów i stereotypów, przekonań na temat przemocy, a także działań interwencyjnych podejmowanych przez funkcjonariuszy Policji w ramach prowadzonej procedury „Niebieskiej Karty”, przepisów prawnych związanych z przestępstwem przeciwko rodzinie. Na zaproszenie do współpracy odpowiedziały: Szkoła Podstawowa im. Astrid Lindgren w Zastrużu oraz Szkoła Podstawowa im. UNICEF w Imbramowicach. Spotkania odbyły się z klasami od V do VIII, łącznie w panelu dyskusyjnym brało udział 107 uczniów.
Uczniowie bardzo chętnie wyrażali swoje stanowisko w przedmiocie: czy prawdą, czy fałszem jest, że:
- Przemoc w rodzinie to prywatna sprawa, nikt nie powinien się wtrącać
- Przemoc zdarza się tylko w rodzinach patologicznych
- Przemoc jest tylko wtedy, gdy są widoczne ślady na ciele ofiar
- To był jednorazowy incydent, który się nie powtórzy
- Przyczyną przemocy w rodzinie jest alkohol
- Nie da się wychować dziecka na porządnego człowieka bez porządnego lania
Uczniowie wykazali się dużą znajomością form przemocy oraz nie mieli wątpliwości, że na każdy rodzaj przemocy należy reagować, a wręcz interweniować. Wśród osób, którym ufają i którym zgłosiliby informację, że w danej rodzinie dochodzi do przemocy wymienili: wychowawcę, pedagoga, dyrektora szkoły, rodzica. Niektórzy wyrażali gotowość do wezwania Policji. Znaczna większość uważała, że przemoc może dotknąć każdego bez względu na to z jakiego środowiska się wywodzi, bez względu na jego wykształcenie i pozycję społeczną i sytuację majątkową. Dzieci i młodzież nie miała również wątpliwości, że nikt nie zasługuje na to, żeby być krzywdzonym tzn. bitym, poniżanym, obrażanym, zastraszanym itp. Natomiast zaskoczeniem dla nich były omówione mechanizmy tłumaczące dlaczego np. kobiety nie rezygnują ze związków, w których są krzywdzone, a dzieci milczą nie ujawniając problemu przemocy w ich rodzinach.
Teresa Borowiec – certyfikowany specjalista przeciwdziałania przemocy w rodzinie wyjaśniała: „Choć może się to wydawać irracjonalne, bardzo często to osoba doświadczająca przemocy jest obwiniana za to, co ją spotkało, dotyczy to zarówno osoby dorosłej jak i dziecka. Dzieje się tak z powodu zachowania i postawy sprawcy przemocy, który jest przekonany, o słuszności swojego postępowania. Przecież „prosił", „tłumaczył", „przekonywał", „groził", a moja żona, czy dziecko nie chcieli się podporządkować, więc „musiał" użyć siły – „widzisz co zrobiłeś tata się przez ciebie zdenerwował”. Osoba pokrzywdzona po pewnym czasie sama wierzy w to, że to jej wina – utwierdzana jest nie tylko przez swojego oprawcę, ale i krewnych, znajomych, innych świadków, którzy podkreślają iż: „rodzic bije bo troszczy się o ciebie, chce cię nauczyć że nie wolno tak postępować” „bije bo na to zasłużyłeś”, „ja jako dziecko też byłem bity i wyszedłem na ludzi” lub „dzieci muszą mieć ojca”, „sama sobie nie poradzisz”, „co ludzie powiedzą”, „spróbujcie się dogadać”, „postaraj się bardziej, bądź dla niego milsza”. Takie postępowanie powoduje u osoby doznającej przemocy zmianę obrazu własnej osoby - zaczyna ona postrzegać się jako głupią i niezdolną, co powoduje, że nie podejmuje nowych, czy trudniejszych działań. Poza tym odczuwa nieustanne wyczerpanie. Musi ona ciągle dostosowywać się do żądań osoby stosującej przemoc oraz na możliwościach samoobrony. Przeżywa ona stały lęk i poczucie winy, ma osłabioną zdolność psychiczną i fizyczną do stawiania oporu, bezkrytycznie przyjmuje obraz rzeczywistości, jaki kreuje sprawca”.
Podczas spotkań z uczniami funkcjonariusz Policji omówił uprawnienia Policji podczas interwencji w rodzinie, w której dochodzi do przemocy. Wyjaśnił uczniom, że Policjant ma prawo zatrzymać sprawcę przemocy w rodzinie, gdy on swoim zachowaniem stwarza bezpośrednie zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego (art. 15 a ustawy o Policji). A także zgodnie z treścią art. 244 1 a kpk, Policja ma prawo zatrzymać osobę podejrzaną, jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo z użyciem przemocy na szkodę osoby wspólnie zamieszkującej, a zachodzi obawa, że ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza, gdy popełnieniem takiego przestępstwa groziła. Omówił przestępstwa przeciwko rodzinie oraz środki izolacyjne, jakie może zastosować prokurator podczas toczącego się postępowania przygotowawczego w sprawie karnej. Michał Kosiorowski – st. aspirant uświadamiał młodzieży, jak ważna jest rola świadka przemocy: „Niewiele osób ma na tyle odwagi i siły, by decydować się na zawiadomienie Policji, Ośrodka Pomocy Społecznej, czy szkoły o podejrzeniu stosowania przemocy w swojej rodzinie, wśród znajomych lub sąsiadów. Jednak pamiętajmy, że brak reakcji może doprowadzić do tragedii”.
